Environmental psychology meets (interior) architecture

21 okt. 2019

Denk aan de laatste keer dat je in een omgeving was die je stress bezorgde. Misschien was het een drukke winkelstraat waar je niet direct je weg vond? Of die ene ruimte waar je de deur niet open kreeg omdat je eigenlijk moest trekken in plaats van duwen?

En denk nu aan een moment waar je in een omgeving was waar je tot rust kwam. Misschien was het tijdens een boswandeling? Of in een gezellige koffiebar waar je een prettig gesprek had met een vriend of vriendin?

Dit is omgevingspsychologie. Al deze omgevingselementen: drukte, leesbaarheid, tegenstrijdige informatie, natuur, geuren, comfortabele zetels die tegenover elkaar staan, etc. hebben invloed op hoe we ons voelen en gedragen. We worden er dagelijks mee geconfronteerd, alleen zijn we er ons niet altijd van bewust.

Informations complémentaires

De auteur

R&I circle

Trefwoorden

Architecture meets environmental psychology

Omgevingspsychologie is de studie die de objectieve meerderheid van bepaalde effecten van de gebouwde en natuurlijke omgeving op de mens bestudeert. Net zoals andere gebieden binnen psychologie is het antwoord nooit zwart of wit, maar grijs. Als psychologen gaan we op zoek naar hoe de meerderheid van de mensen iets beleeft, maar er bestaan natuurlijk altijd uitzonderingen die de theorieën kunnen weerleggen. Bovendien is omgevingspsychologie een redelijk nieuwe studie (van de jaren 60) en staat het zeker in België nog in zijn babyschoentjes. Dit geeft ons de uitdaging en opportuniteit om te experimenteren met hoe we deze nieuwe studie integreren in het architecturaal proces. Momenteel doen we dit aan de hand van de ontwerpmethodologie ‘Evidence-Based Design op maat’. Hierbij gaan we langs een kant onze ontwerpen baseren op bestaande theorieën van omgevingspsychologie (bv. environmental restoration, wayfinding, etc.). En langs de andere kant, gaan we specifiek informatie verzamelen over en van de gebruikers en hun omgeving zelf. Dit doen we aan de hand van inleefsessies waarbij we onderzoeksmethodes toepassen (bv. interviews, mapping, etc.) en de verkregen informatie systematisch analyseren. Met andere woorden, op basis van de resultaten verkregen uit een literatuurstudie en veldwerk, gaan we de unieke belangen van het project vertalen in een (gebouwde) omgeving die het welzijn van de gebruiker centraal stelt.

‘Helende (woon)zorgomgevingen’

Om deze de ontwerpmethodologie van ‘Evidence-Based Design op maat’ zo toegankelijk en toepasbaar mogelijk te maken binnen ons bureau, heb ik een bundel met boekjes geschreven over ‘Helende (woon)zorgomgevingen’. Het eerste boek bevat richtlijnen met basisprincipes van omgevingspsychologie om een helende en ondersteunende omgeving te creëren. Het tweede boek bestaat uit een casestudy van het project Revapolis in Zandhoven: hier komen Pulderbos, een revalidatiecentrum voor kinderen en jongeren, en Hooidonk, een vakantie- en herstelcentrum voor ouderen, samen. Om de toepassing van de ontwerpmethodologie en richtlijnen te illustreren, wordt er een uitgebreide beschrijving gegeven van de observaties en interviews die werden uitgevoerd in beide organisatie. Vervolgens werd al deze informatie verwerkt in een analyse, waar de resultaten worden afgetoetst aan theorieën van omgevingspsychologie, en uitgeschreven als gerichte richtlijnen voor dit specifiek project.

Daarnaast passen we ook de ontwerpmethodologie van ‘Scenario-Based Design’ toe om erover te waken dat tijdens het gehele ontwerpproces en bij elke ontwerpwijziging de eindgebruiker centraal wordt gesteld.