Ga naar de hoofdinhoud
copyright archipelago

Zorg voor het bestaande

We maakten een zorgvuldige studie van de site aan het Vergotedok, in de Brusselse kanaalzone, en vonden een bijzondere mix van sferen. Typische Brusselse rijhuizen met erachter een verborgen atelier. Open zicht op het water en de cementsilo’s aan de overkant. Historische gebouwen en een hyperdiverse buurt.

Om deze mix van sferen te behouden, werd ‘sufficiëntie’ het leidende concept tijdens het ontwerpproces. Dit betekent dat we eerst kijken naar wat al beschikbaar is, zowel op vlak van ruimte, structuren als energie. Daarna passen we verschillende strategieën toe om daarvan ‘net genoeg’ te gebruiken voor de specifieke activiteiten die plaatsvinden in het nieuwe hoofdkantoor.

Om zoveel mogelijk de bestaande structuren te kunnen behouden, kijken we enkel naar de veiligheidscriteria van de dragende elementen en niet de conventionele norm die geen enkele buiging toelaat, wat enkel impact heeft op uiterlijke verschijning van deze elementen. Voor het energieverbruik passen we een adaptief comfortmodel toe. Dit model kan zich aanpassen aan het buitenklimaat en de verschillende bezettingen van de binnenruimtes, en kan zo ook bepaalde piekwaarden toelaten doorheen het jaar zonder de dagelijkse werking te verstoren.

 

simulatie bezonning
copyright Stijn Bollaert

Activity-based

Het co-creatieproces voor dit project startte met enkele inleefdagen in de voormalige kantoren van Greenpeace en het Rainbow Warrior-schip in Oostende. Daar observeerden we de verschillende activiteiten en soorten werk, ontvingen we spontane feedback en deelden we een survey uit om data te verzamelen over de verschillende profielen die bij Greenpeace werken: vaste medewerkers, vrijwilligers, activisten en de contacten bij andere lokale organisaties. Van het vaste personeel kregen we een duidelijke vraag voor meer interactie met de andere profielen om een meer dynamische sfeer te creëren.

Volgens een ‘activity-based’ aanpak, onderscheiden we verschillende werkactiviteiten: formele vergaderingen, informele meetings, focuswerk, bellen, eten, maken, klimmen. De ruimtes die gekoppeld worden aan deze activiteiten trachten we zo toegankelijk mogelijk te maken voor de verschillende profielen en zijn bovendien verbonden met elkaar via de centrale binnenplaats.

Het delen van deze ruimtes, door Greenpeace en lokale organisaties, kan sociale interactie ondersteunen en een gemeenschapsgevoel bevorderen. Naast het afstemmen van het programma op de activiteiten van Greenpeace, hebben we daarom gekeken naar een efficiënt beheer van de gedeelde ruimten door activiteiten te clusteren en rekening te houden met gedeelde faciliteiten en belangrijke akoestische barrières. Op deze manier hebben we een werkomgeving gecreëerd waar meerdere activiteiten tegelijk kunnen plaatsvinden en samenlopen indien gewenst.

Om deze mix van sferen te behouden, werd ‘sufficiëntie’ het leidende concept tijdens het ontwerpproces. Dit betekent dat we eerst kijken naar wat al beschikbaar is, zowel op vlak van ruimte, structuren als energie. Daarna passen we verschillende strategieën toe om daarvan ‘net genoeg’ te gebruiken voor de specifieke activiteiten die plaatsvinden in het nieuwe hoofdkantoor.

Luutzen Schaap project architect
copyright archipelago
copyright Stijn Bollaert

Match-making

Lage impact op milieu betekent ideaal een hoge impact op architectuur. De keuze voor behoud, renovatie en transformatie is niet enkel gemaakt om embodied carbon te beperken, het is ook een ontwerpuitdaging om het fenomeen van incrementele bricolage uit te spelen in de diverse, ruimtelijke kwaliteiten van het project.

Volgend op onze aanpak om de bestaande structuren en binnenklimaten af te stemmen op specifieke activiteiten, hebben we een aantal voor de hand liggende keuzes gemaakt, zoals het oude orgelatelier dat de werkplaats voor Greenpeace-activisten wordt, of het plaatsen van de gastenkamers in de voorste rijhuizen. Daarnaast ontwierpen we tussen de voor- en achterkant van het project een opeenvolging van binnen- en buitenruimten, publieke en private zones en minder of meer geconditioneerde binnenklimaten, waardoor het Greenpeace team beschikt over meervoudige ruimtelijke opties om zich te organiseren.

Een belangrijke maar onzichtbare factor in onze aanpak is het gebruik van lucht. De ventilatie wordt voor elke ruimte afzonderlijk gecontroleerd, zodat we een divers gebruik van de ruimtes mogelijk kunnen maken, terwijl we ook het aantal ventilatieschachten beperken en onnodige structurele ingrepen vermijden. Het ventilatiesysteem wordt bovendien gecombineerd met een strategie voor natuurlijke ventilatieve koeling. Via een eenvoudig monitoringsysteem gaan de ramen automatisch open en dicht op basis van de binnen- en buitentemperatuur, de wind en het CO2-niveau in de binnenruimtes. Zo kunnen we met slechts een beetje technologische hulp, het potentieel van de bestaande ruimtes behouden en optimaliseren richting de volgende fase in de levenscyclus van het project.

copyright Stijn Bollaert
copyright Stijn Bollaert

Galerij met afbeeldingen

copyright archipelago
copyright archipelago
copyright archipelago
copyright archipelago
copyright Stijn Bollaert
copyright Stijn Bollaert
copyright Stijn Bollaert
copyright Stijn Bollaert
copyright Stijn Bollaert
copyright Stijn Bollaert

/

Terug naar de homepagina Ga naar het hoofdmenu