Perspectief
Architectuur op maat van de kwetsbare mens
Bruno Dias Ventura
Case study - CHWAPI
Hoe integreren we een groot ziekenhuis in het stedelijk weefsel?
Het project van het “Centre Hospitalier de Wallonie picarde” (CHwapi) brengt een belangrijke wens tot werkelijkheid: om alle “acute” ziekenhuisbedden van de regio Doornik op één site samen te brengen. De keuze viel daarbij voor een stedelijke locatie aan de rand van het historische centrum van Doornik. Het enorme ziekenhuis dat 850 bedden telt, wordt in twee fasen gebouwd. Belangrijk daarbij is een inclusieve aanpak: het is een plek waar we sociale interactie welig laten tieren, iets wat de open sokkel en het openbare plein faciliteren. De zorgvuldige integratie van het ziekenhuis in het stedelijk weefsel en de warme en heldere architectuur ondersteunen op hun beurt een gezonde omgeving voor zowel de patiënten als het personeel. Ook voor de bewoners van de wijk vormt de aanwezigheid van het CHwapi een toegevoegde waarde.
Centre Hospitalier de Wallonie picarde (CHwapi)
Beschrijving
Bouw van een algemeen ziekenhuis met 860 bedden en plaatsen
Verantwoordelijke
Céline Masson
Partners
Sweco
-Lemaire-Ingénieurs
-MATRIciel
-COSEP
Locatie
Doornik
Klant
Centre Hospitalier de Wallonie picarde
Oppervlakte
150.000 m²
Een ziekenhuis dat uitgeeft op de stad
Het CHwapi ziekenhuiscentrum ligt in een woonwijk langs de ringweg van Doornik. Gezien de ligging en omvang is er voor het ziekenhuis een belangrijke maatschappelijke rol weggelegd. We zien het als de katalysator voor de ontwikkeling van de wijk. Het CHwapi is een ontmoetingsplaats waar lief en leed gedeeld wordt in het hart van een stadspark. Het project laat zien dat er een bereidheid is tot “samenleven”, en versterkt de band tussen de bewoners en hun ziekenhuis. Een uitgestrekt openbaar plein slaat een brug naar de stad en de omliggende parken. Zachte mobiliteit vindt er zijn plaats, net zoals participatieve activiteiten.
De zachte mobiliteit geven we bovengronds een duwtje in de rug doordat er geen autoverkeer op het plein toegelaten is. Op het lager gelegen parkeerterrein bevinden zich de drop-off en taxi zones, makkelijk bereikbaar vanaf de hoofdweg. Verschillende patio’s doorkruisen alle verdiepingen van de parking om natuurlijk licht binnen te laten. De openbare hoofdingang van het ziekenhuis hebben we ontworpen als atrium met drie verdiepingen waar de algemene receptie alsook winkels en horeca zich bevinden. Deze plaats vormt als het ware de ruggengraat van dit project. Ieder vindt er intuïtief zijn weg, ook naar de ambulante hulpverlening die rechtstreeks toegankelijk is.
Het CHwapi is een ontmoetingsplaats waar lief en leed gedeeld wordt in het hart van een stadspark. Het project laat zien dat er een bereidheid is tot “samenleven”, en versterkt de band tussen de bewoners en hun ziekenhuis.
Een plek waar iedereen beter (van) wordt
Het hele ziekenhuis baadt in natuurlijk licht en is voorzien van het nodige groen. We hebben de wachtkamers en de routes in de voet van de zuil georganiseerd rond de tuinen en patio’s. Op de verdiepingen daarboven werd de geometrie van de zorgeenheden zorgvuldig bestudeerd om de patiënten een mooi uitzicht te bieden en tegelijkertijd de wandelafstanden voor zorgverleners te optimaliseren. En niet onbelangrijk: waar natuurlijk licht is, is er minder behoefte aan kunstlicht. Als de weersomstandigheden het toelaten, zorgt natuurlijke ventilatie voor thermisch comfort. Zo verlagen ineens ook de energiekosten.
De materialen die we hebben uitgekozen dragen ook bij aan het warme en gastvrije karakter van het ziekenhuis. De grotendeels glazen gevel op het gelijkvloers wordt afgewisseld met een houten gevelbekleding die het gebouw een organische toets en een menselijk karakter geeft. De wooneenheden hebben een sobere en eigentijdse identiteit, die de transparantie en efficiëntie van het ziekenhuis weerspiegelt. De reflecterende volumes die bovenop de voet van de zuil werden geplaatst, zijn bekleed met een strakke en duurzame wand uit glas en aluminium. De binnenzijde daarvan weerkaatst het wisselende daglicht. Een kleurenpalet van lichte tinten en natuurlijke materialen zoals hout of steen drukt de rustgevende kwaliteit van de infrastructuur uit.
Een evolutionaire infrastructuur
We zien het ziekenhuis als een levend organisme, constant in evolutie en verandering. De infrastructuur van CHWapi is daarom op een duurzame manier doordacht, waardoor ruimten en functies gemakkelijk opnieuw kunnen worden geconfigureerd – zonder de fundamentele principes zoals die van organisatie en doorstroming te ondermijnen. De modulariteit van de verschillende ruimtes en de positionering van de belangrijkste verbindingen zijn aangepast aan de volledige automatisering van de logistieke distributie (AGV) en maken talrijke configuraties binnen alle afdelingen mogelijk. De ruimtes zijn ontworpen volgens de principes van evidence-based design en houden ook rekening met innovatieve managementmethoden.
Parallel met het evolutionaire ruimtelijke ontwerp is het gehele project ontworpen volgens een collaboratief BIM-protocol. Deze aanpak maakte het mogelijk om tijdens de ontwerpfase alle studies proactief te coördineren. Dat gebeurt door een monitoring interface op te zetten en te integreren in het model dat door de ontwerpbureaus wordt gedeeld. Een interactief as-built model zorgt ervoor dat het nieuwe ziekenhuis tenslotte het beheer van de activiteiten en het onderhoud van de infrastructuur kan centraliseren. Dat wordt mogelijk gemaakt door de integratie van de nodige links en informatie in het virtuele model.
Galerij met afbeeldingen
Ontdek andere case studies
Case Study - BRACOPS
Hoe ziet een stedelijk ziekenhuis eruit volgens de duurzame principes van de circulaire economie?
Case Study - UZL GASTHUISBERG