Perspectief
Wat zijn de uitdagingen voor het stedelijk ziekenhuis van morgen?
Drawfield / BetaVisuals
Case study - BRACOPS
Hoe ziet een stedelijk ziekenhuis eruit volgens de duurzame principes van de circulaire economie?
Het Joseph Bracops ziekenhuis – een schakel in het netwerk van Iris Ziekenhuizen Zuid in Brussel – is gelegen in hartje Anderlecht op wandelafstand van het voetbalstadion. Het project legt een vooruitstrevend, ambitieus masterplan voor, met oog voor de stedelijke verdichting van de campus. Zo zal er een park komen dat toegankelijk is voor de bewoners. Het volledige project volgt nauwgezet de principes van de circulaire economie. In de praktijk betekent dat lokale en duurzame materialen, omkeerbare ontwerpen, het ‘zero energy’ principe en een doordacht montagebouw. De ontwikkeling van de openbare buiten- én binnenruimten zorgt ervoor dat het ziekenhuis op een volledig duurzame manier past binnen haar stedelijke context.
Ziekenhuis Joseph Bracops
Beschrijving
Masterplan voor de herontwikkeling van de ziekenhuissite, bouw van een nieuwe polikliniek en een medisch-technisch blok
Verantwoordelijke
Laurent Grisay
Partners
NU architectuuratelier
-BUUR
-Ellyps
-MATRIciel
-MC-carré
-COSEP
Locatie
Anderlecht
Klant
Iris Ziekenhuizen Zuid (IZZ)
Oppervlakte
14.900 m²
Een evolutionaire en omkeerbare architectuur
Het Joseph Bracops ziekenhuis straalt uit wat het belooft. Zo is het feilloos verankerd in een stedelijke omgeving, maar toch omgeven door waardevolle groene ruimtes. Net om deze ruimtes te behouden, hebben we beslist om het bestaande gebouw te densifiëren en herstructureren. Zo is er geen nieuwe infrastructuur nodig op de site. Vanuit datzelfde gedachtegoed voegen we een nieuw publiek park toe aan het project, dit om de link tussen de bewoner en het ziekenhuis te versterken.
Het masterplan van het nieuwe ziekenhuis verwijst naar de stedenbouwkundige planning die werd toegepast in de omringende tuinwijken. Dezelfde benadering hanteerden we voor het ontwerp van groene ruimten en het gebouw. De nabijheid van deze groene ruimten en de verhoogde leefbaarheid die ze creëren, weerspiegelen een aanpak waarbij de gezondheid en het welzijn van patiënten en personeel centraal staan.
Een strategische en toekomstgerichte logistiek
De publieke toegankelijkheid van de site is ontworpen rond het publieke gedeelte op het gelijkvloers en biedt zo tal van mogelijkheden voor toekomstige ontwikkelingen. We hebben de gebouwen van het ziekenhuis uitgedacht per afdeling, gebaseerd op een standaardmodel dat de hele polikliniek kenmerkt: het omkeerbare gebouw. Elk gebouw heeft een individuele ingang waardoor het eenvoudig is om nieuwe afdelingen aan het gebouw toe te voegen of te verwijderen. Dat stelt ons ook in staat om de ziekenhuisinfrastructuur uit te breiden of te verkleinen. Bovendien is het daardoor mogelijk om sommige delen een compleet andere bestemming toe te wijzen die niets met zorg te maken heeft. Allemaal zonder het strategisch bepaalde logistieke principe in gevaar te brengen.
Case Study - ZMK
Een duurzame kijk als basis voor een nieuw ziekenhuis
Circulaire architectuur en performance-based design
De nieuwe polikliniek heeft haar evolutionair en omkeerbaar karakter te danken aan onze doordachte analyses van de structurele, technische en ruimtelijke aspecten. Zo zijn er ruimtes voorzien die eenvoudig aan te passen zijn aan een nieuwe bestemming. We gaan prat op de optimalisatie van materiaal- en energiestromen: hét basisprincipe van de circulaire economie. Dat ziet u aan de gekozen materialen, het ontwerp van de bouwschil en zelfs de energierichtlijnen.
De compacte gebouwen combineren optimale functionaliteit (beperkte afstanden) en hoge flexibiliteit (modulaire verdiepingen). Het ontwerp werd uitgedacht volgens een performance-based design. Daardoor konden we al vanaf de eerste schetsen bepaalde essentiële klemtonen leggen. Bijvoorbeeld voldoende ruimte voor natuurlijk licht om de ideale omgeving te creëren voor zowel patiënten als personeel.
Dit nieuwe ziekenhuis moet met haar duidelijke toekomstvisie als voorbeeld dienen van duurzame, stedelijke infrastructuur. Sinds het begin van het project worden de regels van de circulaire economie hierbij volledig gerespecteerd.
Een publieke instelling ontvangt u met open armen
De groene ruimtes lopen onder het gebouw van de polikliniek door. Zo creëren ze niet alleen een doorgang, maar ook een verbinding tussen de minerale (het plein) en plantaardige (het park) ruimtes. Die twee komen uiteindelijk samen bij de hoofdingang. Een patio biedt de receptie een grote stroom van natuurlijk licht en vergroot de groene ruimte binnenin. In de lobby bevindt zich een cafetaria met uitzicht op het park, opnieuw een voorbeeld van hoe de instelling een sociale band met de buurt wil onderhouden.
Wij beschouwen de stedelijkheid van de ziekenhuissite als een unieke kans om een sociale functie te vervullen. Deze benadering zorgt ervoor dat het ziekenhuis niet meer louter een plek is waar patiënten zo kort mogelijk verblijven of langskomen. Het krijgt een compleet nieuwe invulling, perfect geïntegreerd in het stedelijke weefsel. Zo kunnen we de toegang tot het ziekenhuis “ontheiligen” en de overgang naar medische ruimten vereenvoudigen, waardoor we zieke personen verder integreren in de samenleving.
Galerij met afbeeldingen
Ontdek andere case studies
Case Study - CIO UNILAB
Gericht op de patiënt, verbonden met de natuur
Case Study - ZMK